Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten

Over Jezus, Psalm 22 en de zekerheid dat je nooit alleen bent.

Er hangt een duistere stilte over Golgotha.
De zon trekt zich terug. De aarde beeft.

En dan klinkt die ene rauwe roep van de Gekruisigde:
“Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?”
— Mattheüs 27:46

Het zijn woorden die je niet verwacht van de Zoon van God.
Woorden die ons stil maken.
Want als zelfs Hij zich verlaten voelde…
hoe zeker zijn wij dan dat God bij óns blijft?
⸻
🕊️ Was Jezus écht verlaten?
Sommigen zeggen: “Zie je wel? God keerde zich af van Jezus omdat Hij onze zonden droeg.”
Maar is dat werkelijk wat hier gebeurt?
Werd de eeuwige eenheid tussen Vader en Zoon verbroken?
Of… zit er een diepere boodschap in deze roep?
Eentje die niet voortkomt uit wanhoop, maar uit geloof, gehoorzaamheid en profetische vervulling?
Laten we samen kijken naar de psalm waaruit Jezus citeert — en ontdekken wat Hij werkelijk zegt.
⸻
📖 Een psalm in Zijn hart
De woorden die Jezus aan het kruis uitsprak, zijn geen willekeurige kreet.
Hij citeert het eerste vers van Psalm 22, een psalm van David:
“Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten?”
— Psalm 22:2 (HSV)
Psalm 22 is een aangrijpend lied van verlatenheid, spot, fysieke pijn…
Maar wie verder leest, ontdekt dat deze psalm niet eindigt in de dood — maar in lofprijs, aanbidding, en overwinning.
⸻
🕎 De kracht van de eerste regel – Joodse traditie uitgelegd
In Jezus’ tijd was het gebruikelijk bij rabbijnen en schriftgeleerden om naar een hele psalm of tekstgedeelte te verwijzen door alleen de eerste regel te citeren.
Dit staat bekend als een incipit-verwijzing (Latijn: “het begint met…”).
Omdat de Tenach (Oude Testament) toen nog geen hoofdstuk- of versnummering kende, gebruikten leraren de eerste zin als herkenningspunt voor de hele passage.
Als iemand zei: “De HEERE is mijn Herder…”, wist iedereen: Dat is Psalm 23.
En als iemand zei: “Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten…”,
dan klonk dat niet alleen als wanhoop, maar als een code naar Psalm 22 — de hele psalm.
Jezus spreekt dus vanuit het kruis een bekend vers uit een bekende psalm.
Voor wie oren had om te horen, was het glashelder:
“Lees de hele psalm. Want alles wat daarin staat… gebeurt nu.”
⸻
🔍 De psalm die Zijn lijden én overwinning beschrijft
Psalm 22 is op een huiveringwekkende manier messiaans.
David schreef het duizend jaar eerder, maar het lijkt alsof hij het kruis zag:
• “Allen die mij zien, bespotten mij…” (vs. 8)
• “Zij doorboorden mijn handen en mijn voeten.” (vs. 17)
• “Zij verdelen mijn klederen onder elkaar en werpen het lot over mijn gewaad.” (vs. 19)
Maar dan — halverwege — keert het om.
De schreeuw van verlatenheid wordt een lofzang die de wereld overgaat:
“Alle einden der aarde zullen zich tot de HEERE bekeren…” (vs. 28)
“Zij zullen komen en Zijn gerechtigheid verkondigen aan het volk dat geboren zal worden, want Hij heeft het gedaan.” (vs. 32)
💥 De psalm eindigt met een kreet van triomf:
“Hij heeft het gedaan.”
In het Hebreeuws: כִּי עָשָׂה — ki asah
Voltooide tijd. Het is gedaan. Het is volbracht.
Herken je dat? 😉 Daar komen we straks op terug.
⸻
🔥 Wat gebeurde er echt aan het kruis?
Jezus was niet alleen aan het sterven —
Hij was bezig de hele reddingsgeschiedenis tot haar climax te brengen.
📌 Hij droeg de zonden van de wereld.
📌 Hij ging de duisternis in, niet om te blijven — maar om ze te verslaan.
📌 En Hij deed dat in vol vertrouwen op Zijn Vader.
Want ondanks de pijn, zegt Jezus op andere momenten:
“De Vader heeft Mij niet alleen gelaten.” — Joh. 8:29
“Ik ben niet alleen, want de Vader is met Mij.” — Joh. 16:32
“Ik en de Vader zijn één.” — Joh. 10:30
En vlak voordat Hij sterft:
“Vader, in Uw handen beveel Ik Mijn geest.” — Lukas 23:46
Geen verbroken relatie. Geen verlatenheid door God.
Wel een diep lijden — en een nog diepere gehoorzaamheid.
Ik geloof dat dit een heel ander perspectief geeft op Jezus’ lijden en sterven. Het veranderd ons beeld van Hem die volledig mens was en volledig God (en nog steeds God is).
Als je werkelijk beseft dat Hij nooit verlaten was door de Vader (ook niet aan het kruis) maakt dat Jezus alleen maar groter. Hij wijst op dat moment alleen op psalm 22 en op wat er in de toekomst zou gaan gebeuren. Het is geen wanhoopskreet maar een overwinningskreet.
⸻
✨ De overwinning is behaald — aan het kruis én uit het graf
Wat begon met een kreet aan het kruis, eindigde drie dagen later met een open graf.
💡 Jezus is opgestaan.
💡 De dood is verslagen.
💡 Zonde heeft niet meer het laatste woord.
Jezus was niet alleen de Lijdende Knecht,
Hij is de Opgestane Koning.
Hij heeft niet alleen geleden in onze plaats,
maar ook overwonnen in onze plaats.
⸻
🙌 En jij?
Misschien herken jij je wel in het begin van Psalm 22:
“Mijn God, waarom bent U zo ver weg?”
Maar weet dan dit:
🔔 Jezus heeft geroepen wat jij voelt (ook al was Hij niet echt verlaten)
🔔 Hij heeft gedragen wat jij niet kunt
🔔 En Hij heeft overwonnen wat jou vasthield
📣 En dus mag jij nu zeggen:
“Ik ben niet meer alleen. Ik ben niet meer veroordeeld.
Ik ben vrijgekocht.”
Dat wat Hij heeft gedaan — Hij heeft het gedaan —
heeft jou eeuwig veranderd.
⸻
🎁 Alles is betaald
Die laatste woorden van Psalm 22 — “Hij heeft het gedaan” —
lijken verdacht veel op een ander woord dat Jezus sprak aan het kruis…
“Tetélestai” — Het is volbracht.
Maar daar vertel ik je meer over in een andere blog. 😉