Tetelestai – Het is volbracht

De laatste woorden van Jezus en de eeuwige betekenis ervan.

Aan het kruis van Golgotha hing niet zomaar een man.
Daar hing de Zoon van God, uitgestrekt tussen hemel en aarde, spijkers door Zijn handen en voeten, een doornenkroon op Zijn hoofd, bloed en zweet in Zijn ogen.

En toen alles was volbracht, riep Hij:
“Tetelestai!”

— Johannes 19:30

In het Nederlands vertaald:
“Het is volbracht.”

Maar deze ene Griekse uitroep bevat een diepte en kracht die ons hele geloof draagt.
Wat betekent Tetelestai werkelijk? Waarom koos Jezus juist dát woord als Zijn laatste? En wat betekent het voor jou en mij — vandaag?

1. Wat betekent Tetelestai?

Tetelestai (τετέλεσται) is een Grieks werkwoord in de voltooide tijd, afkomstig van het werkwoord “teleō” – wat betekent:
volbrengen, afronden, beëindigen
tot voltooiing brengen
een schuld volledig afbetalen
De grammaticale vorm is bijzonder: voltooide tijd, passieve vorm, enkelvoud.

Dat betekent:

Het is afgerond,
het effect blijft voortduren,
en het is door Iemand anders gedaan.

In andere woorden:
Niet “het is bijna klaar”,
niet “ik ben ermee bezig”,
maar:
“Het is volledig volbracht — en dat blijft zo.”

2. Tetelestai in de tijd van Jezus

In de eerste eeuw werd tetelestai op verschillende manieren gebruikt in het dagelijks leven. Elk van die toepassingen geeft ons een unieke kijk op wat Jezus bedoelde aan het kruis:

a) Op een betaalbewijs
Wanneer een schuldeiser in die tijd een openstaande schuld volledig had geïnd, schreef hij op de rekening:
Τετέλεσται – Betaald in volle omvang.
Jezus’ woorden aan het kruis betekenen dus ook:
“De schuld is betaald.”
Niet in termijnen. Niet gedeeltelijk. Niet onder voorwaarden.
Volledig. Voor eeuwig.

b) Door priesters in de tempel
Wanneer een offerdier was goedgekeurd – zonder gebrek of vlek – riep de priester:
“Tetelestai!”
“Volmaakt. Goed bevonden. Aanvaardbaar voor God.”
Jezus was het Lam van God, rein en zonder zonde.
Toen Hij aan het kruis stierf, riep Hij uit dat het volmaakte offer nu volledig is gebracht.

c) Door soldaten bij een missie
Wanneer een Romeinse soldaat een opdracht tot het einde had uitgevoerd, meldde hij zich bij zijn commandant en zei:
“Tetelestai.”
“De missie is voltooid.”

Jezus wist waarom Hij was gekomen. In Johannes 17:4 bad Hij:
“Ik heb het werk volbracht dat U Mij te doen gegeven hebt.”
En aan het kruis bevestigt Hij: “Opdracht volbracht.”

3. Wat werd er dan volbracht?

Wanneer Jezus zegt: “Het is volbracht,” bedoelt Hij daarmee niet Zijn leven, maar Zijn missie. Dit is wat Hij volbracht heeft:

De wet van Mozes volledig vervuld
De schuld van de zonde volledig gedragen
De toegang tot de Vader volledig geopend
De vloek van de dood volledig gebroken
De profetieën volledig vervuld
De vijand volledig ontwapend
En misschien wel het grootste:
Jij en ik zijn volledig vrijgekocht
Niet meer veroordeeld. Niet meer gebonden. Niet meer gescheiden van God.

4. Het is volbracht – of beter gezegd: Hij heeft het gedaan

Zoals we in Psalm 22 al zagen (die Jezus citeerde met: “Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?”), eindigt diezelfde psalm met de woorden:
“Hij heeft het gedaan.” (Psalm 22:31 HSV)

In het Hebreeuws: כִּי עָשָׂה — ki asah
Wat letterlijk betekent: “Want Hij heeft het volbracht.”

Er is een echo tussen de laatste woorden van Psalm 22 en de laatste woorden van Jezus in Johannes 19.
Dat is geen toeval.
Door te roepen Tetelestai verbindt Jezus het hele plan van God —
de psalmen, de profeten, de offers, de beloften —
en verklaart:
Alles is nu in vervulling gegaan.
Alles is volbracht.

5. Wat betekent Tetelestai voor jou?

Misschien loop jij met schuld.
Of met het gevoel dat je nooit genoeg bent.
Dat je nog harder moet proberen. Dat je het pas “waard bent” als je alles goed doet.

Maar dan zegt Jezus tegen jou:
“Ik heb het volbracht.
Je hoeft niet te werken voor je redding.
Je hoeft niet te bewijzen dat je goed genoeg bent.
Je hoeft je schuld niet zelf te dragen.
Ik heb het betaald. Alles. Volledig.”
Dat is genade.
Dat is bevrijding.
Dat is de kracht van het kruis.

Leef in het licht van Tetelestai
Je hoeft je verleden niet langer met je mee te dragen.
Je hoeft de kettingen van schaamte niet langer te verdragen.
Je hoeft je waarde niet te verdienen.

Het is volbracht.
Het is betaald.
Het is genoeg.
Laat dat diep tot je doordringen.

En als je ooit twijfelt…
Als de vijand je probeert te vertellen dat je niet goed genoeg bent…
Herinner jezelf dan aan dat ene woord: Tetelestai.
Het is volbracht.
En dat blijft voor altijd zo.

In een volgende blog neem ik je mee in de profetische kracht van Psalm 22 — hoe die psalm Jezus’ lijden én overwinning aankondigt, en hoe Hij jou door dat lijden heen vasthoudt.
Wil je daar alvast iets over lezen? Bekijk dan de eerdere blog over “Mijn God mijn God, waarom hebt U mij verlaten? ”